Roxanne Amoh (28) is psychiatrisch verpleegkundige bij Erasmus MC. “Ik merk dat veel verpleegkundigen een verkeerd beeld hebben van het werken op een psychiatrische afdeling. Ik wil graag laten zien hoe veelzijdig en bijzonder ons specialisme is.” 

Drie units

Roxanne is opgeleid als GGZ-verpleegkundige in het Erasmus MC. Sindsdien werkt ze met veel plezier op de afdeling Psychiatrie: “Onze afdeling bestaat uit drie gesloten units. Unit 1 richt zich op acute ontregeling en psychotische stoornissen. Op unit 2 verblijven patiënten met stemmingsstoornissen, vooral depressies. De open afdeling van unit 2 richt zich op resocialiseren. En op unit 3, waar ik werk, richten we ons op ziekenhuispsychiatrie en zwangerschap gerelateerde psychiatrie.”

Ziekenhuispsychiatrie

Bij ziekenhuispsychiatrie heeft de patiënt mogelijk zowel een somatisch als een psychiatrische aandoening: “Soms is er het vermoeden dat de psychiatrische ontregeling voortkomt uit een somatische aandoening. Wanneer de oorzaak van de psychiatrische stoornis is gevonden wordt de patiënt hiervoor behandeld. We hebben op deze unit veel verpleegtechnische handelingen die je moet uitvoeren, denk aan wondverzorging en bloedprikken. Daarnaast behandelen we ook zwangere vrouwen of vrouwen die net een kindje gekregen hebben. Dan verblijft de baby ook hier, dus draag je ook zorg voor de moeder-kind interactie. Het is heel divers.”

Verpleegkundige observaties

Het grootste verschil met het werken op een somatische afdeling is de psychische begeleiding, vertelt Roxanne. “Dat bepaalt het grootste deel van onze dag. We voeren gesprekken, gaan mee wandelen en doen spelletjes. Je bent continu aan het observeren. Hier kun je niet aan de hand van waardes en metingen onderzoeken wat er met iemand aan de hand is, een bloedtest wijst geen psychiatrische stoornis uit. Onze verpleegkundige observaties zijn daarom heel belangrijk voor de diagnostiek. Wij hebben een goed beeld van verschillend gedrag en denkpatronen. We signaleren opvallende gedragingen bij individueel contact, met familie of in de groep.  Daarnaast bespreken we wat we zien in het team en onderzoeken in gesprekken wat reëel of irreële denkpatronen zijn. Dit allemaal is heel uitdagend.”

Motiveren en stimuleren

“We proberen onze patiënten zoveel mogelijk te motiveren voor behandelingen en te stimuleren om goed voor zichzelf te zorgen op alle vlakken. Ik probeer ze altijd inzicht te geven in wat er aan de hand is en te zorgen dat ze vertrouwen in zichzelf en de toekomst blijven houden. Daar heb je als verpleegkundige een belangrijk rol in. Het is heel mooi als patiënten aan het eind van de behandeling zeggen: ‘ik had niet verwacht dat het ooit goed zou komen, fijn dat je me zo geholpen hebt.’ Daar doe je het voor.”

Vertekend beeld

“Mensen denken vaak dat het werken op een psychiatrische afdeling hand in hand gaat met veel agressie en onveilige situaties. Maar dat is een vertekend beeld. Natuurlijk komt het voor, maar we zorgen juist dan dat het niet escaleert.” Ook fixaties en separaties komen steeds minder voor, volgens Roxanne: “We zijn de laatste jaren nog beter geworden in het voorkomen van escalaties. We spelen er direct op in door bijvoorbeeld ons eigen gedrag te veranderen als iemand niet goed op je reageert. Ingrijpende maatregelen nemen we liever zo min mogelijk. Maar het moet wel veilig blijven voor iedereen."

Loslaten

De heftige verhalen van patiënten grijpen ook Roxanne aan, maar ze kan het gelukkig goed loslaten: “Natuurlijk vind ik het moeilijk als ik mensen begeleid die zichzelf het leven niet meer gunnen door negatieve gedachten. Dan zijn ze zo ziek dat ze niet beseffen dat het niet klopt. Dit is soms heftig, maar wetende dat mensen opknappen maakt het loslaten makkelijker. De teams hier zijn hecht, open, vriendelijk en warm. Als ik ergens mee zit kan ik altijd terecht bij mijn collega’s en nemen we de tijd voor elkaar. Tussen het werken door hebben we het altijd gezellig en zijn we in voor humor. Wat er ook gebeurt, we blijven altijd met elkaar lachen.”

Bijzonder vak

Het werken op een psychiatrische unit binnen het Erasmus MC maakt het extra bijzonder, omdat je met veel verschillende disciplines en specialismen werkt, vertelt Roxanne: "De specialisten en artsen waar ik soms overleggen mee heb zijn vaak best bekend. Dit maakt me ook wel een beetje trots dat ik het Erasmus MC mijn werkplek is. Maar het mooiste aan mijn werk vind ik het moment dat patiënten stabiel naar huis kunnen. Ik vind het fascinerend om te zien hoe het brein je voor de gek kan houden en wat medicatie of structuur kan doen om te herstellen. Je ziet patiënten na een tijdje echt opknappen. Dan komt de persoon achter de stoornis naar voren. Het is een bijzonder vak."